Łożyska

-- poniedziałek, 04 luty 2013

Łożyska jako elementy maszyny bądź mechanizmu pełnią bardzo istotną funkcję, gdyż podtrzymują inną część, w konsekwencji czego możliwy jest jej względny ruch obrotowy. W tym raporcie skupiamy się głównie na najczęściej używanych łożyskach tocznych, które znajdują zastosowanie w większości eksploatowanych urządzeń mechanicznych. Odpowiednie smarowanie łożysk jest niezwykle ważną czynnością zapobiegającą wystąpieniu nieprawidłowości w ich działaniu. Omawiamy także niektóre metody smarowania i analizujemy stosunek ankietowanych do tematu związanego ze smarowaniem, łącznie z korzystaniem z centralnych systemów smarowania.

Jak sama nazwa wskazuje, podstawowymi częściami łożyska tocznego są bez wątpienia elementy toczne (kulki, wałeczki, igiełki itd.) umieszczone pomiędzy dwoma pierścieniami łożyska. Łożyska toczne mogą być także dodatkowo wyposażone np. w koszyczki utrzymujące elementy toczne w stałym oddaleniu od siebie oraz w uszczelnienia. Żeby łożyska toczne spisywały się bez zarzutów, zapewniając ruch obrotowy wału i utrzymując stałe położenie jego osi obrotu, powinny charakteryzować się dużą trwałością, niezawodnością działania oraz małymi oporami ruchu.

Najczęściej kupowane łożyska

Jeśli chodzi o materiał wykorzystany do produkcji łożysk, to za najbardziej popularne zostały uznane łożyska stalowe, ze stali chromowej. Prawie wszyscy ankietowani twierdzą, że cieszą się one największym popytem. W dalszej kolejności znalazły się łożyska ze stali nierdzewnej (36%) oraz z tworzyw sztucznych (27%). Łożyska całoceramiczne (ceramiczne bieżnie i elementy toczne, bez koszyczka) uzyskały 9% wskazań, natomiast hybrydowe (stalowe bieżnie, ceramiczne elementy toczne; z koszykiem stalowym lub z tworzywa sztucznego) i ceramiczne (ceramiczne bieżnie i elementy toczne, z koszykiem z tworzywa sztucznego) jedynie 6% głosów.

Jak pokazuje wykres 1, największym zainteresowaniem wśród osób biorących udział w ankiecie redakcyjnej cieszą się łożyska kulkowe, nazywane również prostymi. Do największych zalet łożysk kulkowych zwykłych można zaliczyć nieskomplikowaną budowę,

stosunkowo niską cenę, uniwersalność i bardzo szeroki zakres zastosowań, m.in. w przemyśle elektrycznym, rolniczym itd. Są one w stanie przenosić zarówno obciążenia wzdłużne, jak i poprzeczne, zachowując przy tym dużą prędkość obrotową. Z uwagi na duży stopień przylegania elementów tocznych, czyli w tym przypadku kulek, do bieżni, możliwe staje się przenoszenie znacznych sił osiowych i obciążeń promieniowych. Łożyska te są dostępne na rynku polskim w całej gamie klas dokładności i wielkości. Mogą być produkowane zarówno z luzami pomniejszonymi, jak i powiększonymi, z blaszkami ochronnymi typu ZZ bądź uszczelnieniami gumowymi typu RS itd. Ten typ łożysk charakteryzuje się dużą wytrzymałością oraz prostotą obsługi. Na rynku można spotkać łożyska kulkowe zwykłe: jednorzędowe, w tym ze stali nierdzewnej, hybrydowe, z kanałem do kulek, a także dwurzędowe.

Autor: Agata Grabowska